Στις συνθήκες της παρούσας πανδημίας χιλιάδες κοινωνικοί λειτουργοί, σε όλο τον κόσμο, καλούνται να υποστηρίξουν οικογένειες, ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και ολόκληρες κοινότητες που επηρεάζονται άμεσα από τις επιπτώσεις του Covid_19. Οι κοινωνικοί λειτουργοί και οι κοινωνικές υπηρεσίες έχουν κομβικό ρόλο στην προσπάθεια περιορισμού της διασποράς του ιού αλλά και την υλική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη ομάδων του πληθυσμού.
1) Αρχικά το αυτονόητο: Σε έκτακτες συνθήκες οι κοινωνικοί λειτουργοί έχουν επαγγελματική και ηθική υποχρέωση να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στη μέγιστη δυνατή έκταση και διάρκεια. Για να συμβεί όμως αυτό, με τρόπο ρεαλιστικό, οι κοινωνικοί λειτουργοί, όπως και οι επαγγελματίες υγείας, θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα αυτοπροστασίας και αυτοφροντίδας. Ακολουθούμε λοιπόν αυστηρά τις οδηγίες των αρμόδιων υπηρεσιών Δημόσιας Yγείας αναφορικά με την προσωπική μας προστασία, υγεία και υγιεινή.
2) Σε αντίθεση με τα σχολεία, οι κοινωνικές υπηρεσίες οφείλουν να μένουν ανοιχτές αφού αποτελούν κεντρικό πυλώνα υποστήριξης ευάλωτων ομάδων. Αναπόφευκτα αυτό μπορεί να σημαίνει πως σκεφτόμαστε και (επανα)σχεδιάζουμε παρεμβάσεις προσαρμοσμένες στις συνθήκες πανδημίας. Ειδικά όταν οι παραδοσιακές πρακτικές μπορεί να είναι επιζήμιες ή και ανέφικτες. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα βοήθεια στο σπίτι, εξ’όρισμού υποστηρίζει ομάδες υψηλού επιδημιολογικού ρίσκου. Η παραδοσιακού τύπου επίσκεψη επαγγελματιών μπορεί να οδηγήσει σε διασπορά του ιού στην ομάδα αυτή. Την ίδια όμως στιγμή, η αναστολή της συγκεκριμένης κομβικής υπηρεσίας δεν μπορεί να είναι επιλογή αφού η ευαλωτότητα των εξυπηρετούμενων δεν αφορά μόνο τον Covid-19. Αρκετοί μπορεί να μην έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα, ήδη πρώτης ανάγκης και φάρμακα. Επίσης η παρατεταμένη απομόνωση μπορεί να έχει και καταστροφικές επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία. Σε αυτό το πλαίσιο, η ενίσχυση και υποστήριξη που μπορεί να προσφέρει η κοινωνική υπηρεσία μπορεί να εστιάζει σε τακτικές τηλεφωνικές επικοινωνίες και μεταφορά απαραίτητων ειδών πρώτης ανάγκης με τρόπο όμως που να συνάδει στις οδηγίες των ιατρών (τηρούμε την απαραίτητη απόσταση, όποτε ειναι δυνατόν δεν μπαίνουμε στην οικία κλπ).
3) Στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό οι κοινωνικές υπηρεσίες θα πρέπει να εισάγουν και δωρεάν τηλεφωνικές υπηρεσίες (Helplines), όπου θα παρέχουν συμβουλές αυτοβοήθειας, ψυχοκοινωνικής συμβουλευτικής και δημόσιας υγείας. Μην υποτιμάτε τον ψυχο-κοινωνικό αντίκτυπο της κοινωνικής απομόνωσης και μοναξιάς.
4) Οι κοινωνικές υπηρεσίες, ειδικά σε μεγάλους δήμου όπου τα γραφεία είναι γεωγραφικά διάσπαρτα θα πρέπει να υιοθετήσουν εφαρμογές τηλεδιάσκεψης. Οι εφαρμογές αυτές είναι πια πολύ διαδεδομένες, εύχρηστες και δωρεάν.
5) Με δεδομένο πως οι συνθήκες είναι πρωτόγνωρές και ευμετάβλητες ο σχεδιασμός παρέμβασης απαιτεί τακτική αναπροσαρμογή. Όπου και όποτε είναι δυνατό οι κοινωνικοί λειτουργοί σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες υγείας και πρόνοιας θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν εφαρμογές τηλεδιάσκεψης και επικοινωνίας αναφορικά με συντονισμό, αναπροσαρμογή σχεδιασμού και peer supervision. Οι εμπειρία που μεταφέρεται από την Κίνα και την Ιταλία αναφέρει πως η εξάντληση και η απόγνωση, παρά την αυταπάρνηση και τον επαγγελματισμό των ειδικών υγείας και πρόνοιας, αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό πρόβλημα. Το peer supervision επομένως δεν είναι πολυτέλεια σε συνθήκες κρίσης και παρατεταμένης εργασίας αλλά εργαλείο.
6) Η επιτυχία και διάρκεια των παρεμβάσεων κοινωνικών υπηρεσιών σε συνθήκες κρίσης δεν είναι μόνο θέμα των κοινωνικών λειτουργών αλλά αποτελεί συνάρτηση της αποφασιστικότητας των εργοδοτών και της ηγεσίας οργανισμών. Δυστυχώς, πολλοί οργανισμοί μπορεί να πάσχουν από έλλειψη ικανής ηγεσίας. Δεν είναι σπάνιο, οι αντιδράσεις δημάρχων και αντιδημάρχων, για παράδειγμα, να είναι αλλοπρόσαλλές ή αντιφατικές. Σε αυτές τις συνθήκες οι τεχνικές συνηγορίας και πίεσης (lobbying) είναι απαραίτητες. Όταν αυτές δε είναι συλλογικές, οι πιθανότητες επιτυχίας είναι πιο αυξημένες. Η 'παραίτηση' και απόσυρση δεν είναι επιλογή, παρά τη ματαίωση που μπορεί να νιώθουμε από την έλλειψη ηγεσίαςΕπομένως αναζητούμε τις απαραίτητες συμμαχίες, τόσο διεπιστημονικές όσο και με τους ίδιους τους εξυπηρετούμενους, ώστε να εξασφαλιστεί πως η ηγεσία των οργανισμών συνεχίζει να υποστηρίζει αδιάληπτά τις κοινωνικές υπηρεσίες και να παρέχει απαραίτητους πόρους
Συνάδελφοι, καλή δύναμη τις δύσκολες αυτές μέρες.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου