Ο ΝΙΚΟΣ ΜΗΤΣΗΣ : Η καταγωγή του ήρωα του 1821 Δήμου Τσέλιου ήταν από την Ζάβιτσα (Αρχοντοχώρι) Ξηρομέρου

  


Με αφορμή ένα σχόλιο αναγνώστη, ότι o ήρωας του 1821 Δήμος Τσέλιος (Δημοτσέλιος) δεν ήταν από την Ζάβιτσα αλλά από το Μεγανήσι Λευκάδας, ο ιστορικός μελετητής Νίκος Θ. Μήτσης με έγγραφα και ντοκουμέντα επικυρώνει μια για πάντα την καταγωγή του Δήμου Τσέλιου από την Ζάβιτσα και θέτει τελεία και παύλα στο θέμα της καταγωγής του.

 
Γράφει ο: Νίκος Θ. Μήτσης
Ιστορικός, συγγραφέας
Αρχοντοχώρι (Ζάβιτσα) Ξηρομέρου

          Σας στέλνω αποδεικτικά στοιχεία από ιστορικές πηγές που προσδιορίζουν την καταγωγή του Δήμου Τσέλιου.
Όλες οι εγκυκλοπαίδειες και οι εφημερίδες οι παλιές αναφέρουν κατηγορηματικά την καταγωγή του. Προσέξτε λίγο τον κατάλογο των Γενικών Αρχείων του Κράτους που αναφέρονται σε αυτόν οι αξιωματικοί του και υπογράφεται από τον ίδιον κάτω δεξιά η υπογραφή του 22 Σεπτεμβρίου 1829 Βόνιτσα, αλλά και έτερος κατάλογος που αναφέρεται ως Ξηρομερίτης.
Η αλήθεια είναι ότι ο Τσέλιος αυτοεξορίστηκε απ΄τον Μάρτιο του 1836, διαγράφηκε απ΄τη βασιλική Φάλαγγα για την συμμετοχή του στην εξέγερση των Ακαρνάνων αξιωματικών κατά του Όθωνα και έμεινε ως το 1843 στα Επτάνησα και στο Μεγανήσι κυρίως στη Λευκάδα που ως γνωστόν ήταν Αγγλικό κράτος (αποικία)......

Δεν θα μπω στον κόπο να απαντήσω στον ανώνυμο Κ.Μ που αναφέρει την άποψη του ατεκμηρίωτη , αλλά σπεύδω να τα στείλω σε όλους για να έχετε και την άλλη άποψη, αυτή των γραπτών πηγών που ΟΛΟΙ μας προσφεύγουμε στις έρευνες μας και μάλιστα αξιόπιστων πηγών από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και έγκυρες παλιές εγκυκλοπαίδειες.
Αγνοεί φαίνεται ο Κ.Μ, ότι ο Οδυσσεύς Ανδρούτσος γεννήθηκε στην Ιθάκη αλλά είναι συνυφασμένος με την Λιβαδειά το Χάνι της Γραβιάς, ο Τρικούπης γεννήθηκε στο Ναύπλιο αλλά είναι Μεσολογγίτης ο Ανδρέας Παπανδρέου γεννήθηκε στη Χίο αλλά είναι συνυφασμένος με την Πάτρα – Αχαία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης γεννήθηκε στη Γερμανία; αλλά είναι συνυφασμένος ως Κρητικός – Χανιώτης κ.λπ κ.λπ κ.λπ
Θα μπορούσα να απαντήσω στον άγνωστο κ. Κ.Μ να επισκεφτεί την Πινακοθήκη του Δήμου Μεσολογγίου (κεντρική πλατεία 1ος οροφ) και να δει αναρτημένη την φωτογραφία του Δήμου Τσέλιου μέγεθος 2,5 ύψος επί 1,5 πλάτος όπου από κάτω γράφει : Δήμος Τσέλιος , γεννήθηκε στη Ζάβιτσα το 1785 και πέθανε στο Αγρίνιο το 1854….

ΔΕΙΤΕ τα ιστορικά ντοκουμέντα από το χρονικό της Μπαμπίνης του Δημήτρη Τζούβαλη, με ημερομηνίες θεριστής 1829 και 3 Ιουλίου 1865 που έχουν δημοσιευθεί από τον αείμνηστο Γεώργιο Παπαδημητρίου ο οποίος προσδιορίζει και που βρίσκεται το έγγραφο αυτό ( Αρχείο Βιβλιοθήκης Βουλής 2295/8-4-1987 Σ.τ.Σ που το έχει προφανώς καταθέσει ο ίδιος). Το Χρονικό αυτό του Τζούβαλη το έχει και η οικογένεια του αείμνηστου Θανάση Παπαναστάση ο οποίος μου το εκχώρησε με ιδιόχειρη αντιγραφή του κειμένου.

ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ: Χρονικό της Μπαμπίνης του Δημήτρη Τζούβαλη, με ημερομηνίες θεριστής 1829 και 3 Ιουλίου 1865 ΠΟΥ ΑΚΛΟΝΗΤΑ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΗΡΩΑ ΤΟΥ 1821 ΤΣΕΛΙΟΥ ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΑΒΙΤΣΑ….


ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΔΟΜΗ , τ. 34ος


Εγκυκλοπαίδεια ΠΑΠΥΡΟΣ – ΛΑΡΟΥΣ, τ,58, σελ. 200
Εγκυκλοπαίδεια Υδρία τ. 51ος
Κατάλογος των Γενικών Αρχείων του Κράτους που αναφέρονται σε αυτόν οι αξιωματικοί του και υπογράφεται από τον ίδιον κάτω δεξιά η υπογραφή του 22 Σεπτεμβρίου 1829 Βόνιτσα, αλλά και έτερος κατάλογος που αναφέρεται ως Ξηρομερίτης.



ΔΕΙΤΕ ΠΙΟ ΠΟΛΛΑ από το Χρονικό της Μπαμπίνης του Δημήτρη Τζούβαλη:

ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΙΔΙΟΧΕΙΡΟ ΤΟΥ ΤΖΟΥΒΑΛΗ:






ΔΗΜΟ ΤΣΕΛΙΟΣ : Ακαρνάν Στρατηγός (1785 Ζάβιτσα – 1854 Αθήνα )

      Επιτρέψτε μου, παρακαλώ, να στηρίξω για άλλη μια φορά, πέραν της αναφοράς στο βιβλίο μου «ΔΗΜΟΣ ΣΟΛΛΙΟΥ» και στις σελ. 330 -368 αυτού, έκδοση της Ένωσης Αλυζίων της Αθήνας το Νοέμβρη του 2005, με αποδεικτικά – διαχρονικά στοιχεία, την άλλη άποψη. Προσωπικά, μελετώντας, εγκυρότατα επιστημονικά βιβλία, όπως: Εγκυκλοπαίδειες: π.χ ΔΟΜΗ τόμος 34 σελ. 28, ΥΔΡΙΑ τόμ. 51 σελ.355, ΠΥΡΣΟΣ τόμ. 23 σελ. 423, ΠΑΠΥΡΟΣ ΛΑΡΟΥΣ ΜΠΡΙΤΑΝΙΑ τόμ.58 σελ. 200, ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗΣ στο λήμμα Τσέλιος έκδοση 1927, ΗΛΙΟΣ τόμ.12 σελ.3887 έκδ. 1935 , κ.λ.π , που βρίσκονται σε σχολικές , δημοτικές , δημόσιες και άλλων φορέων βιβλιοθήκες, όλες μα όλε ς οι εγκυκλοπαίδειες αναφέρουν ως πατρίδα του στρατηγού Δήμου Τσέλιου, το χωριό Ζάβιτσα της Ακαρνανίας . Το ίδιο δε αναφέρουν και μελέτες, έρευνες, αρθρογραφίες διακεκριμένων ιστορικών, λογοτεχνών, φιλοσόφων , πολιτικών, εκπαιδευτικών… Έχω πεισθεί απόλυτα ότι ο αγωνιστής που υμνήθηκε από τον Βαλαωρίτη, που αγαπήθηκε από τον Τερτσέτη , που έγινε θρύλος του Ξηρομέρου και σύμβολο της Ακαρνανίας , ήταν ο άνθρωπος με τις βαθύτατα διαχρονικές ρίζες από τη Ζάβιτσα (Αρχοντοχώρι) του τ. Δήμου Σολλίου. Και τούτο το αποδεικνύουν εκτός των παραπάνω και όχι μόνο εγκυκλοπαιδειών και, οι παρακάτω ιστορικές πηγές πολλών ελλήνων συγγραφέων, ιστορικών, μελετητών όπως διεξοδικότερα καταγράφονται πιο κάτω, ήτοι των :

 1   Ο Δημήτριος Παπαντωνόπουλος , Λόγιος – Φιλόσοφος και Μαθηματικός στο Βιβλίο του « Πεντηκονταετηρίς της Ελληνικής Επαναστάσεως του έτους 1821» έκδοση Αθήνα 1873 και στις σελίδες 145 και 190 του βιβλίου .

2  Ιστορικό Χειρόγραφο [Χρονικό της Μπαμπίνης] με ημερομηνία « θερστίσ 1829 » , (αντίγραφο έχω στα χέρια μου από το 1984 , γραμμένο δια χειρός του αείμνηστου συμπατριώτη μας Θανάση Παπαναστάση Αγρονόμου από τον Μύτικα ), και που το δημοσίευσε στην εφημερίδα « Το Παρόν της Επαρχίας » τεύχος .Α΄ 1963 και ο π. Βουλευτής – Υπουργός , αείμνηστος Γεώργιος Δ. Παπαδημητρίου, όπου αναφέρει για το Δήμο Τσέλιο ότι κατάγονταν από τη Ζάβιτσα

3. Η εγγονή του Δήμου Τσέλιου , Ευδοξία Κουμουτσοπούλου , στο βιβλίο της για τον Δήμο Τσέλιο έκδοση 1930 αναφέρει ως καταγωγή του τη Ζάβιτσα

4. Χρ. Α. Στασινόπουλου στο τετράτομο έργο του με τίτλο « Λεξικό της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821» έκδοση ΔΕΔΕΑΔΗ το 1979 και στη σελίδα 361,παρουσιάζει το Δήμο Τσέλιο ως Ακαρνάνα !!! σε δισέλιδη βιογραφική αναφορά .

5. Ο Ιωάννης Φιλήμων στο βιβλίο του « Δοκίμιον ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως » τ. Α΄ σελ. 133 έκδοση 1859 αναφέρει πως ο Αναστάσιος Τσέλιος ( πατέρας του Δήμου ) ήταν βαθμοφόρος στον Αγγλικό στρατό το 1814 και τον ονομάζει « Τσέλιος ο Ακαρνανέος », καθώς και ο Γιάννης Βλαχογιάννης τον προσδιορίζει και αυτός ως Αναστάσιος Τσέλιος , μέλος οικογενείας αρματολών του Ξηρομέρου !!! (Γενικά Αρχεία του Κράτους . Συλλογή Βλαχογιάννη, φ. Τσέλιος ). Στη δε σελίδα 387- 416 , ο Φιλήμων, που αναφέρει τα 692 μέλη της Φιλικής Εταιρείας ,μεταξύ των άλλων Φιλικών , αναφέρει και τον Δήμο Τσέλιο ως Ακαρνάνα , καθώς και τους υπόλοιπους Ακαρνάνας όπως τους : Παν . Κωστόπουλο και Ανδρ. Κατσαράκη από Μπαμπίνη, Πάνο Γαλάνη από Μαχαλά , Γεώργιο Νικολού Βαρνακιώτη από Βάρνακα ,Τάτση Μαγγίνα από Δραγαμέστο , Ηγούμενο Νικηφόρο από Ζάβιτσα , Αναγνώστη Τζιτσώνη από Κατούνα, Θεόδωρο Γρίβα από Βόνιτσα, Πάνο Μοναστηριώτη από Μοναστηράκι Βονίτσης , Νικόλαο Μαυρομάτη από Κατούνα ,κ.λ.π { Ηπειρωτική Εστία τεύχος 254-255 Ιούνιος –Ιούλιος 1973 σελ. 327-343 }

6. Ο Πέτρος Σπανδωνίδης στο βιβλίο του « Οι κλεφταρματολοί και τα τραγούδια τους » έκδοση 1962 και στη σελ. 46 , αναφέρει το Δήμο Τσέλιο , ως Ξηρομερίτη κλεφταρματολό .

7.. Η εφημερίδα « ΑΙΩΝ» καταγράφει το λόγο του Βουλευτή Νικ. Μαυρομάτη στη Βουλή στις 27 Φεβρουαρίου 1846, αριθ.φ.686 , σελ.3 ,όπου μεταξύ των άλλων αναφέρει για τον Τσέλιο και τα εξής : « Ο ακαταδάμαστος αδάμας της στρατιωτικής γενναιότητας και ευταξίας , πειθαρχίας και ευταξίας Ακαρνάν Δήμο Τσέλιος κ.λ.π »

8. Τα Οδωνυμικά . Η σημασία των ονομάτων των οδών της Αθήνας , της Μ. ΒΟΥΓΙΟΥΚΑ –Β . ΜΕΓΑΡΙΔΗΣ τόμος Γ΄ και στη σελίδα 191 ( 3η έκδοση το 1995 ) αναφέρει για το Δήμο Τσέλιο και τα εξής: «περίφημος στρατηγός της Επαναστάσεως του 21 από τη Ζάβιτσα της Ακαρνανίας κ.λ.π», ένα καλαίσθητο τρίτομο έργο του Πολιτισμικού Οργανισμού του Δήμου Αθηναίων.

9. Διονύση Μιτάκη .» Ο Δήμος και η Ρηνιώ » Περιοδικό Στερεά Ελλάς τεύχος 31, 1972 όπου αναφέρεται για την πρώτη γυναίκα του , τη Ρηνιώ του Μήτροβα από τη Ζάβιτσα.

10.Διονύση Μιτάκη , περιοδικό Στερεά Ελλάς , τεύχος 205 , Ιούλιος 1986 σελίδα 178 , στις προτάσεις του ιδίου ,στο 1Ο ΠΑΝΞΗΡΟΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ της Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Ξηρομέρου ( Ο.Π.ΣΥ.Ξ ) στον Αστακό τον Νοέμβρη του1985, μεταξύ άλλων αναφέρει ο Διον. Μιτάκης , επί λέξει και τα εξής : «Αλλά και εκτενέστερες εργασίες θα μπορούσαν να περιληφθούν σε μια τέτοια Επετηρίδα , όπως παραδειγματικά η ιστορική βιογραφία του τρανού Ξηρομερίτη και Αιτωλοακαρνάνα Αγωνιστή Δημου Τσέλιου , που ήταν αληθινό ίνδαλμα του 1821 και κορυφαίος Πρωτοδημοκράτης της Νέας Ελλάδας.κ.λ.π ,καθώς και στο βιβλίο του ιδίου « ο Στρατηγός Δήμοτσέλιος » σελίδες 650 έκδοση 2003 , όπου σε πάρα πολλές αναφορές στο βιβλίο αυτό, καταγράφεται η Ακαρνανική καταγωγή του Δήμου Τσέλιου και δη , η Ζάβιτσα.

11. Γεράσιμου Γερολυμάτου « Δρόμοι που γράφουν ιστορία στο Αγρίνιο» έκδ.1992 αναφέρει ως πατρίδα του τη Ζάβιτσα , όπως και η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ του Αγρινίου αριθ. Φύλ. 825/ 24-3-1992 και στη σελ. 7, σε εκτενές ολοσέλιδο άρθρο για την οδό Δήμου Τσέλιου στο Αγρίνιο, μεταξύ των άλλων αναφέρονται και τα εξής : « Ο Δήμος Τσέλιος γεννήθηκε στη Ζάβιτσα της Ακαρνανίας το 1785 κ.λ.π … »

12. Γενικά Αρχεία του Κράτους ( Γ.Α.Κ) Γενικό Φροντιστήριο. φάκελοι , 26 και 64 και στους στρατολογικούς καταλόγους του στρατηγού Δήμου Τσέλιου , που τους υπογράφει ο ίδιος κι όχι ο κ. Ντ. Κονόμος , ως πατρίδα του αναφέρεται η Ζάβιτσα ( ιδέ φωτογραφία στο βιβλίο μου στη σελίδα 332 και πιο κάτω πρωτότυπα έντυπα του 1828 που σας αποστέλλω )

13. Στη Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Μεσολογγίου στον πρώτο όροφο , υπάρχει ανηρτημένη πολύ μεγάλη κορνίζα ( 2 μ χ 1,5μ περίπου ) με την φωτογραφία του Δήμου Τσέλιου που γράφει τα εξής : « Δήμος Τσέλιος (1785-1854 ) Αντιστράτηγος από την Ζάβιτσα Ακαρνανίας , στο δε κήπο των ηρώων υπάρχει και ο τάφος του , όπου ο Δήμος Μεσολογγίου με εξαιρετικές τιμές τον τίμησε στις 13 Απριλίου 1930 με Δήμαρχο τον Χρ. Ευαγγελάτο και παρουσία του τότε Πρωθυπουργού Ελευθ. Βενιζέλου, όπως και το 1901 με την υπ΄ αριθ. 70 /1901 πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου Μεσολογγίου( ιδέ παρακάτω ).

14. Νικολάου Κασομούλη. «Ενθυμήματα Στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων 1821-1833» τόμοι Α-Δ , έκδοση 1940 του Γιάννη Βλαχογιάννη ,

Ως Ακαρνάνα ή Ξηρομερίτη και πατρίδα του τη Ζάβιτσα , για το Δήμο Τσέλιο , αναφέρουν επιπλέον και οι ακόλουθοι ιστορικοί συγγραφείς :

Α. Χρήστος Ευαγγελάτος Δήμαρχος Μεσολογγίου στο βιβλίο του «Ιστορία του Μεσολογγίου » έκδοση 1959.

Β. Στεργίου Δημήτριος στο βιβλίο του « Σελίδες από τον ξεσηκωμό του 21 στην Ακαρνανία» στη σελ. 108 , έκδοση 1971

Γ. Χρ. Βλασσόπουλος στο Ημερολόγιο του Αγώνος έκδοση 1930.

Δ. Καραμεσίνης Μενέλαος .Γυμνασιάρχης- Φιλόλογος . στο περιοδικό Στερεά Ελλάς τεύχη 44,47,49,50,52-55 του 1972 κάνει ολόκληρη αναφορά για τη ζωή και τη δράση του Τσέλιου με τίτλο : Ο θρυλικός αγωνιστής του Ξηρομέρου και ως πατρίδα του αναφέρει και αυτός τη Ζάβιτσα

Ε. Χρήστος Κ. Χασάπης , Δημοσιογράφος στο βιβλίο του « Λεύκωμα του Αστακού» στη σελίδα 87 , έκδοση 1976

Ζ. Παντελής Φάκος .στο βιβλίο του « Γνωρίστε το Ξηρόμερο » έκδοση 1978

Η. Κώστας Πετρονικολός. Γυμνασιάρχης –Φιλόλογος. Στο βιβλίο του « Αιτωλοακαρνάνες μαχητές » έκδοση 1979.

Θ. Θεόδωρος Μ. Πολίτης Συγγραφέας στο βιβλίο του « Η συμβολή της Αιτωλοακαρνανίας στην Επανάσταση του 1821 » έκδοση Νομαρχίας Αιτωλ/νίας το 1974.

Ι. Γιάννης Β. Ιωαννίδης Δημοσιογράφος – Ιστορικός σε άρθρο του στο περιοδικό Ρομάτζο, με τίτλο « Το αετόπουλο της Ζάβιτσας » τεύχος 1801 έκδοση το 1977

Κ. Γεράσιμος Ηρ. Παπατρέχας. Δάσκαλος – Λαογράφος – Λόγιος από το Μαχαιρά Ξηρομέρου στο βιβλίο του « Ιστορία του Αγρινίου» έκδοση Δήμου
Αγρινίου 1991

Λ. Αλέξανδρος Ταξ. Σάββας . Δικαστικός ( πρόεδρος Εφετών ) στο βιβλίο του « Μελετήματα του Ξηρομέρου » έκδοση 1983.

Μ. Κώστας Σαρδελής . Συγγραφέας –Δημοσιογράφος και Μέλος της ΕΣΗΕΑ στο βιβλίο του «Γεώργιος Βαρνακιώτης » στη σελίδα 115 , έκδοση 1980. Ως γνωστόν ο Κ. Σαρδελής κατάγεται από τον Μύτικα Ακαρνανίας

Ν. Το περιοδικό Αιτωλ/νική ΑΠΟΨΗ τεύχος Α΄ σελ.14 .έκδοση Οκτ. 1984

Ξ. Μόσολας Νικόλαος . Δάσκαλος , στο βιβλίο του « Η αρχαία πόλη Αλυζία και οι απότοκοι οικισμοί του τ. Δήμου Σολλίου » σελίδα 129 , έκδοση 1995.

Ο. Καλτσούλας Δημήτριος καθηγητής θεολόγος- φιλόλογος στο βιβλίο του « Ξηρόμερο και Ξηρομερίτες» έκδοση 1972.

Βλέπουμε λοιπόν , πλήθος αξιόλογων ιστορικών συγγραφέων και μετά το 1953, να γράφουν βιβλία και ουδείς να λαμβάνει υπόψιν του και να αναφέρει , αυτά που λέει ο Ντίνος Κονόμου στο καλλιτεχνικό περιοδικό Πνευματική Ζωή του 1953 ,

παρακάμπτοντας και αγνοώντας φυσικά τις αναπόδεικτες και υποκειμενικές απόψεις του , που κατά παράδοξο , κατ΄ εμένα τρόπο , τις επικαλούνται κάποιοι σήμερα το 2021.

Επί πλέον την Ακαρνανική καταγωγή του Δήμου Τσέλιου , την δείχνουν και τα ακόλουθα αδιάσειστα στοιχεία .

α. Το Πιστοποιητικό οικογενείας του Δήμου Τσέλιου από το Δήμο Αγρινίου ( ημερ. 2 Ιουνίου 1865 ) όπου ήταν πολιτογραφημένος και ζούσε μόνιμα στο Αγρίνιο.

β. Επιστολή του Δήμου Τσέλιου από το Αγρίνιο που κατοικούσε , προς στην εφημερίδα «Αθηνά » στις 5-2-1852, όπου καταχιέριαζε τον Γιαννάκη Στάϊκο για τον αντεθνικό του ρόλο στα 1826-1827 , υπογράφει ως Ακαρνάν .

γ. Η εφημερίδα ΒΡΑΔΥΝΗ ( 13-5-1980) , η εφημερίδα ΠΡΩΙΑ (14-7-1935 ) αναφέρουν για την καταγωγή του την Ακαρνανία , καθώς και ο Ανθυπίλαρχος στις τάξεις του Στρατού το 1893 Κων/νος Δήμου Τσέλιος ( γιός του ) στην εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ ( 14-3-1893 ) καταγράφει την καταγωγή του , ως Ακαρνάνας!!!

δ. Στην κοινότητα Αρχοντοχωρίου Ξηρομέρου και στο κοινοτικό κατάστημα του χωριού υπάρχει ανηρτημένη κορνίζα – φωτογραφία του Δήμου Τσέλιου, όπου αναφέρει με πλούσια ιστορική αναφορά , επιπρόσθετα και για την καταγωγή του , το χωριό Ζάβιτσα της Ακαρνανίας.

Ο Δήμο Τσέλιος και κατά τον Γιάννη Βλαχογιάννη , ήταν παντελώς αγράμματος και μόλις και μετά βίας γνώριζε να βάζει την υπογραφή του .

Τέλος ο ίδιος ο Δήμο Τσέλιος στις ικετικές επιστολές του προς τον Βασιλιά Όθωνα , από την Λευκάδα που βρίσκονταν εξόριστος το 1836-1841 , καταμαρτυρώντας , ότι βρίσκονταν σε ξένη χώρα και τόπο (Λευκάδα, που ήταν τότε υπό Αγγλική κατοχή ) έγραφε με παράπονο τα ακόλουθα :

« Δια να παρέξη όμως αναμφίβολον πιστά της ειλικρινούς μετανοίας του απεχώρησε από τούτον της γεννήσεως τον τόπον , βιοτεύων μεν εν ταπεινοτάτι και εσχάτη πενία εις ξένην γήν, αποχωρισμένος από τα τέκνα του και από την φιλτάτην κοινήν πατρίδα , δια την οποίαν ηγωνίσθη με θυσίαν αίματος, συγγενών καταστάσεως, έχων δε πάντοτε εις Σε Πανάγαθε Βασιλεύ προσκλομένον τον νούν κ.λ.π » ( διατηρείται η ορθογραφία του κειμένου) . ( Γενικά Αρχεία του Κράτους .Υπουργείο Εσωτερικών /Μυστικό Αρχείο Φάκ. 174 - 177 και στην σελίδα 351 και 357 του βιβλίου μου με τίτλο ΔΗΜΟΣ ΣΟΛΛΙΟΥ Αγώνες και θυσίες στην Επανάσταση του 1821 έκδ.2006. Σας το παραθέτω πιο κάτω )

Κύριε Διαχειριστά – εκδότη του καθ όλα μεστού και έγκυρου σάιτ

Ο Δήμο Τσέλιος επίσης πολέμησε στο Μεσολόγγι και από τον Ιούλιο του 1825 με εντολή της κεντρική Διοίκησης , ακολούθησε στο Δραγαμέστο τον αρχιστράτηγο Γεώργιο Καραϊσκάκη , ακολούθως στο στρατόπεδο της Δερβέκιστας και μετά έδρεψε μαζί του δάφνες στην Αράχωβα (24 Νοεμ.1826)

Ιδού η διαταγή της Διοίκησης του Μεσολογγίου με ημερομηνία 24 Αυγούστου 1825 , που τον διέταζε να παραμείνει εκτός του Μεσολογγίου , για λόγους εθνικούς και , τον διατάσει να ενωθεί με τον Καραϊσκάκη ( διατηρείται η ορθογραφία του κειμένου ).
« η Διευθύνουσα τα της Δυτικής Ελλάδος Προσωρινή Επιτροπή

Προς τον Γενναιότατον Στρατηγόν Δήμον Τσέλιον
Δραγαμέστον

Πρωτύτερα σας είχαμε γράψει να έλθητε εδώ, επειδή το Μεσολόγγι είχε χρείαν από στρατιωτικήν δύναμιν , αλλ’ εν τω μεταξύ έφθασαν ο Στρατηγός Τζαβέλας και λοιποι και έπειτα πάλιν με κοινόν προς όλους σας γράμμα μας , σας διατάξαμεν να σταθήτε αυτού ενωμένοι και να κτυπάτε τον εχθρόν εις τους δρόμους και όπως αλλιώς γνωρίζετε, εμποδίζοντες τας τροφάς και τα πολεμοφόδια του, έως ότου να επεράση εις τα αυτού και ο Στρατηγός Καραϊσκάκης, με τον οποίον αναταμωθέντες να κατατρέχητε αυτόν τον εχθρόν , δια την ελευθερίαν της Πατρίδος.

Οι στρατιώται σας εδώ αγωνίζονται με προθυμίαν ως και οι λοιποί δια την φύλαξιν του Μεσολογγίου,εις τους οποίους δίδονται και τα ταϊνια και τα σιτηρέσια και κάθε άλλη περιποίησις , ως και εις τους άλλους και μείνε περί αυτών ήσυχος. Το Μεσολόγγιον είναι καλά ενδυναμωμένον και ογλήγορα ελπίζομεν να ελευθερωθή με την βοήθειαν την ιδικήν μας , της Γενναιότητός σας αυτού , και των Στρατηγών , οι οποίοι ήλθαν και θέλουν έλθει ακόμη από τα Σάλωνα εις υπεράσπισίν μας.

Η Γενναιότης σας , εν τοσούτω σταθήτε γενναίως , καθώς πάντοτε το εδείξατε , και με αδελφικήν ομόνοιαν , δια να ελευθεωθώμεν εις μίαν ώραν αρχύτερα. ΄Ερρωσθε. »

Μεσολόγγι τη 24 Αυγούστου 1825

Ο Γεν. Γραμματεύς                                Η Επιροπή

   Φίλ. Πλητάς                              Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος
                                                                Δ. Θέμελης                               
                      Ι. Κανναβός


Κύριε Διαχειριστά- εκδότα

Ως γνωστόν ο Δήμο Τσέλιος πολέμησε τόσο στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου , όσο και στη δεύτερη ( Μάρτιος 1825 – Ιούλιος 1825 ) ως υπερασπιστής στη ντάπια του Μοντάλαμπερ , μία απ΄ τις 23 ντάπιες – προμαχώνες του τείχους του Μεσολογγίου .

( Θ.Μ. Πολίτη .Η συμβολή της Αιτωλοακαρνανίας στην Επανάσταση του 1821. έκδοση 1974 της Νομαρχίας Αιτωλ/νίας σελ. 167 , Νικήτα Χρ. Φιλιππόπουλου. Το Μεσολόγγι στο διάβα του χρόνου . έκδοση. Ντάπια το 2003 , σελ. 47 )

Επίσης την συμμετοχή του Δήμου Τσέλιου στο Μεσολόγγι την αναφέρουν και οι:

1.) ο Ιστορικός Σπυρίδων Τρικούπης , στην Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως , τόμος Γ΄ σελίδα 209-210 έκδοση 1888. Να τι μας λέει ο Σπυρίδων Τρικούπης .

« Η δε δύναμις των Ελλήνων εις το Μεσολόγγιον κατά την αρχήν της πολιορκίας ανήρχετο εις τρείς χιλιάδας περίπου με αρχηγούς τους Ν. Στουρνάρην . Δ. Μακρήν, Νότην Μπότσαρην , Γ. Τσόγκαν , Δεληγεωργόπουλον , Γιαννάκην Ραζηκότσικαν, Ανδρ. Ίσκον, Γρηγ. Λιακατάν ,Δημοτσέλιον κ.ά. Μέχρι τέλους Ιουλίου διέμεινεν εκεί ευρεθείς και ο Νικηταράς.»

2.) Τα Ελληνικά Χρονικά του Μάγερ το 1825 , αναφέρουν : « Μέσα στο Μεσολόγγι ήταν τότε συγκεντρωμένοι πέντε χιλιάδες στρατιώτες , κάτω απ΄τις διαταγές του Στουρνάρη , του Μακρή, του Τσόγκα ,του Λιακατά και του Δήμου Τσέλιου και

3.) Αυγούστου Φάμπρ .Φιλέλλην . στο βιβλίο του . « Ιστορία της πολιορκίας του Μεσολογγίου. έκδοση 1827 στη Γαλλία », μετάφραση της Ακακίας Κορδόση, εκδόσεις ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΟ 1983 και στην 76 σελίδα .

4.) Ο Δικηγόρος – συγγραφέας Παν. Παπαρούνης στο βιβλίο του « Το ΄21 στη Ρούμελη και ο Δ. Μακρής » έκδ. 1971 και στη 245 σελίδα , όπου αναφέρει το Δήμο Τσέλιο, να συμμετέχει εντός του «Φράχτη » του Μεσολογγίου με 120 στρατιώτες.

Για την προσφορά του αυτή στο Μεσολόγγι , ο Δήμο Τσέλιος ,τιμήθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο του Μεσολογγίου , με την υπ΄ αριθ. 70 /1901 Πράξη του , όπου του χορηγήθηκε τάφος το 1901 στο Εθνικό Ηρώο του Μεσολογγίου ,για εναπόθεση των μεταφερομένων από την Αθήνα οστών του .Ιδού η απόφαση.

« Εν τέλει το Δημοτικόν Συμβούλιον της πόλεως Μεσολογγίου, υπέρ ης ηγωνίσθη κατ΄ επανάληψιν ο Στρατηγός Δήμος Τσέλιος κατά τας πολιορκίας των ετών 1822 και 1825-1826, έχον υπ΄ όψει του τας προς την ρηθείσαν πόλιν πολλαπλάς και μεγάλας εκδουλεύσεις του ρηθέντος Στρατηγού, δια παμψήφου αποφάσεως του κυρωθείσης παρα του προϊσταμένου του Νομάρχου Αιτωλοακαρνανίας , εχορήγησεν ανάλογον έκτασιν προς ανακομιδήν των οστών του Σρατηγού Δήμου Τσέλιου εν τω κήπω ( ταφείω ) των Ηρώων , ήτις εγένετο κατά την 1ην Ιουλίου 1901 , τοποθετηθέντων τούτων μεταξύ των δύο πολυανδρείων , ως τούτο προκύπτει εκ του κάτωθι εγγράφου της μνησθείσης πόλεως.

Αριθ. Πρωτοκ. 1589.                             Εν Μεσολογγίω τη 2 Ιουλίου 1901

Ο Δήμαρχος
Σωκράτης Στάικος »

Άλλη τιμητική αναγνώριση έγινε από μέρος της πόλης του Αγρινίου , όπου διέμεινε μετά την Επανάσταση του ΄21 επ’ αρκετό χρόνο ο Δήμο Τσέλιος . Η οδός που ήταν το σπίτι του, πήρε το όνομά του και είναι η γνωστή σε όλους οδός Δημοτσελίου . ( εφημ. ΦΩΣ Αγρινίου .15-2-1908 ). Σήμερα η οδός έχει μετονομαστεί ως οδός Δήμου Τσέλιου ( επι Δημαρχίας Παύλου Μοσχολιού και Προέδρου Δ.Σ Γιώργου Γρίνου , μετά από δική μου, έγγραφο πρόταση ).

Παρόμοια τιμητική αναγνώριση έγινε και από το Δήμο Θεσσαλονίκης σε ονομασία δρόμου με το όνομά του που υπάρχει σήμερα στη Θεσσαλονίκη .

Κύριε Διαχειριστά

Με αυτές τις σκέψεις και με τα ελάχιστα από τα πάμπολλα αδιάσειστα ιστορικά στοιχεία που υπάρχουν και στηρίζουν την άποψη πως ο Δήμο Τσέλιος ήταν ΞΗΡΟΜΕΡΙΤΗΣ - ΑΚΑΡΝΑΝ, τελειώνω και εύχομαι, στα πλαίσια του διαλόγου και της διακίνησης των απόψεων, να βοήθησα στην αναζήτηση της πραγματικής ιστορικής αλήθειας και όχι της «αλήθειας» που στηρίζεται σε υποκειμενικές και αναπόδεικτες προσεγγίσεις που τελευταία, σκομίμως, κάποιοι αναφέρουν.

Ως π. Δημοτικός Σύμβουλος Αλυζίας και Νομαρχιακός Σύμβουλος Αιτωλ/νίας, ως μαχητής του Πολιτιστικού –Πολιτισμικού κινήματος των εν Αθήναις Ξηρομεριτών και Αιτωλ/νων (20 χρόνια προσφοράς στην Ομοσπονδία Ξηρομέρου – 10 δε πρόεδρος αυτής 1989-1999), ως ενεργός πολίτης, πάλεψα και θα παλεύω για την ανάδειξη και προβολή της ιστορίας του τόπου μου.

Στόχος, λοιπόν, της παρούσης επιστολής μου, δεν είναι να αμφισβητήσω εγώ τη διαφορετική άποψη ( άλλωστε γι΄ αυτό έγραψαν και μίλησαν σπουδαίοι πνευματικοί άνθρωποι…), αλλά, δια μέσου αυτής, να ευαισθητοποιήσω περισσότερους συνδημότες και φίλους της ιστορίας , προς τη λογική που λέει :

Αγωνίζομαι ….και προβάλλω τον τόπο μου…Οραματίζομαι το καλύτερο γι αυτόν.

Τέλος με την πεποίθηση ότι φάνηκα χρήσιμος στους συμπατριώτες μας και στο φιλοθεάμων αναγνωστικό σας κοινό, σας χαιρετώ και σας εύχομαι ολοψύχως να έχετε πάντα καινοτόμες παρουσίες στα δρώμενα του τόπου μας και όχι μόνο.

Αθήνα : 23 Μαρτίου 2021
Με σεβασμό και εκτίμηση
Μήτσης Θεοδ. Νίκος
π. Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Αλυζίας από 1-1-2003
π. Νομαρχιακός Σύμβουλος Αιτωλοακαρνανίας (1995-1998 )
π. Πρόεδρος Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Ξηρομέρου ( 1988-1999)

Σας παραθέτω ως ακολούθως και σχετικό στρατολογικό κατάλογο του 1829 όπου και υπογράφεται προσωπικά ο κατάλογος από τον ίδιο τον Δήμο Τσέλιο και αναφέρει ως πατρίδα του την Ζάβιτσα ( ο κατάλογος αυτός βρίσκεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους .Γενικό Φροντιστήριο Φάκελος 64) 

Στρατολογικός κατάλογος αξιωματικών του Χιλίαρχου Δήμου Τσέλιου στις 22 Σεπτεμβρίου 1829 στο στρατόπεδο της Βόνιτσας , όπου δίπλα από κάθε όνομα γράφεται η πατρίδα , η ηλικία και ο βαθμός που έφερε ο καθένας . 2ος στη σειρά ο πεντακοσίαρχος Κωνσταντής Βαλιανάκης από τον Αετό κ.λπ αξιωματικοί , που με λίγη προσοχή διαβάζεται άνετα το όνομα τους και η πατρίδα τους.( Γεν. Φροντ. Φάκ. 64 )


Στρατολογικός κατάλογος του Χιλίαρχου , Δήμου Τσέλιου , στο στρατόπεδο στον Κόλυμπο Ζαβέρδας στις 8 Νοεμβρίου 1828 [ Γενικά Αρχεία του Κράτους : Γεν. Φροντιστήριο Φάκ. 26Α]. 2ος ο Κωνσταντής Βαλιανάκης Αϊτινός και 32 ετών


Η εφημερίδα του Αγρινίου «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ» Φ.825/ 24-3-1992




Το Χρονικό της Μπαμπίνης που δημοσιεύτηκε στο ΠΑΡΟΝ το 1963 από τον εκδότη Γεώργιο Δ. Παπαδημητρίου ,αναδημοσιευθέν από έγγραφο του 1829 που είχε ο αείμνηστος βουλευτής – υπουργός Γεώργιος Δ. Παπαδημητρίου και που το κατέθεσε και στη βιβλιοθήκη της Βουλής [ Αρχ.Βιβλιοθ. 2295/8-4-1987 Σ.τ.Σ ]


Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια έκδοση 1933 λήμμα ΤΣΕΛΙΟΣ





Εγκυκλοπαίδεια ΥΔΡΙΑ τ.51 σελ.355

Εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ / τόμος 34ος , λήμμα ΤΣΕΛΙΟΣ



ΓΑΚ. Αλληλογραφία Φρουράς Μεσολογγίου , τόμος 3ος σελ. 464-465 ,έκδοση 1963 από τον Διευθυντή των Γενικών Αρχείων του Κράτους Εμμανουήλ Πρωτοψάλτη, αναφέρεται ως Οπλαρχηγός του Ξηρομέρου


Ο Δημήτριος Παπαντωνόπουλος ή Ακαρνάνος( εκ Ζαβίτσης Ακαρνανίας) ,στην Πεντηκονταετηρίδα του για την Ελληνική Επανάσταση εκδ. 1873 , τον αναφέρει εξ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ. Ολοσέλιδο ως ακολούθως




Η προαναφερθείσα σελίδα σε μεγέθυνση από την 145 σελίδα του βιβλίου έκδοση 1873 που το έχω στα χέρια μου. Μιλάμε για θησαυρό !!! αναφέρει λεπτομερώς όλους τους επώνυμους Οπλαρχηγούς της Ελλάδος και πολλά πάρα πολλά στοιχεία για τους Ξηρομερίτες , Βαλτινους και Βονιτσάνους. Γράφηκε το βιβλίο αυτό 50 έτη μετά την επάνάσταση και τα γεγονότα ο συγγραφέας τα ήξερε από πρώτο χέρι.



Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου Τσέλιου από τον Δήμο Αγρινίου με αριθ. πρωτ.1119/20 Ιουνίου 1865 που είχαν ζητήσει οι γιοι του Κωνσταντίνος και Ανδρέας Τσέλιος [ΧΕΟΕΒ φάκ.84]



Μία απ΄ τις 5 ταπεινωτικές αιτήσεις χάριτος που ζητούσε από τον Όθωνα και την οποία υπέγραφε από την Άγια Μαύρα (Λευκάδα) καθότι ήταν αυτοεξόριστος σε ξένο κράτος (Αγγλικό) από τον Μάρτιο του 1836 ως το 1843 που αποκαταστάθηκε , αναφέρει :

«…δια να παρέξη όμως αναμφίβολον πιστά της ειλικρινούς μετανοίας του απεχώρησε από τον τόπον γεννήσεως , ιδιοτεύων ( βιοτεύων ) μεν εν ταπεινοτάτη και εσχάτη πενία , αποχωρισμένος από τα τέκνα του και από την φιλτάτην κοινήν πατρίδα δια την οποίαν ηγωνίσθη με θυσίας αίματος συγγενών κ.λπ…..» [ ΓΑΚ. Υπ. εσωτ. Φάκ. 174 ] απόσπασμα απ΄ το βιβλίο μου ΔΗΜΟΣ ΣΟΛΛΙΟΥ έκδ. 2005 σελ. 351 .

Δηλαδή , ο Δήμος Τσέλιος, υπογράφει το 1839 αίτηση προς τον βασιλιά Οθωνα ζητώντας του χάρη , και λέει ότι άφησε τον τόπο που γεννήθηκε ( δηλ. την Ακαρνανία) και στερείται τα παιδιά του ( που ζούσαν απέναντι στο Ξηρόμερο , το πιθανότερο στον Αετό γιατί ήταν συγγενής με τον Κωνσταντή Βαλιανάκη ) και την φιλτάτην πατρίδα που τόσο αίμα έχυσε ο ίδιος και οι συγγενείς του



Τον Οκτώβριο του 1843 και μετα από 5 αιτήσεις προς τον Όθωνα για χάρη , αποκαταστάθηκε με τον βαθμό του συνταγματάρχη στη βασιλική Φάλαγγα




Και η απόφαση που έγινε ο Δήμο Τσέλιος στρατηγός στις 19 Φεβρουαρίου 1825. Στην ίδια απόφαση καταγράφονται και αξιωματικοί του απ το Ξηρόμερο όπως οι : Νικόλαος Τσέλιος ( αντιστράτηγος Δραγαμέστο) , Κωνσταντής Βαλιανάκης ( χιλίαρχος –Αετός), Καραγιάννης Μαγουλιάνος ( χιλίαρχος – Αετός), Δημήτρης Παπάς ( χιλίαρχος –Μερδενίκου), Δημήτρης Μακρυστάθης ( χιλίαρχος –Κανδήλα), Νικόλαος Μπαμπινιώτης ( υποχιλίαρχος –Μπαμπίνη), Ανδρέας Στούπας ( υποχιλίαρχος – Κατούνα), Δήμος Σαμαντάς (ταξιαρχικός- Κατούνα), Γριβογιώργος Δημήτρης ( ταξιαρχικός –Κωνωπίνα), Γιάννης Λύτρας ( ταξιαρχικός- Κανδήλα) Γεώργιος Καφκούλης ( εκατόνταρχος –Αετός) , Πίκος Βλυζιανίτης ( εκατόνταρχος – Βλυζιανά) , Γιωργάκης Φλώρος ( εκατόνταρχος – Παπαδάτου), Χρ. Λίτσος ( εκατόνταρχος- Κατούνα), Καραγιάννης Δραγαμεστινός ( εκατόνταρχος – Δραγαμέστο), Γρηγόρης Πράπας ( εκατόνταρχος – Αετός) . Και φυσικά οι στρατιώτες του ήταν ΟΛΟΙ απ΄ τα χωριά του Ξηρομέρου και ΟΥΔΕΙΣ μα ΟΥΔΕΙΣ απ το Μεγανήσι ….


Γράφει ο: Νίκος Θ. Μήτσης
Ιστορικός, συγγραφέας
Αρχοντοχώρι (Ζάβιτσα) Ξηρομέρου
Αγαπητοί φίλοι του καθ΄ όλα μεστού Μπλόκ ΞΗΡΟΜΕΡΟNEWS, με τα προαναφερθέντα μου, δεν προσδοκώ περισσότερα απ΄ τους ανώνυμους που γράφουν ψευδή πράγματα δίχως ν΄ αναφέρουν λεπτομερώς – ως οφείλουν - τις ιστορικές του πηγές για τον Δήμο Τσέλιο) και που έχει δημοσιεύσει δίχως αποδεικτικά στοιχεία το περιοδικό ΑΡΔΗΝ τ.74 (γιατί κάποιοι του το σερβίρανε). Μάλιστα παρουσιάζει τον Δήμο Τσέλιο (το ΑΡΔΗΝ) και ως συγγραφέα, ενώ ΟΧΙ μόνον δεν έχει γράψει ο άνθρωπος κανένα βιβλίο, αλλά ίσα ίσα που ήξερε να υπογράφει το όνομά του μας αναφέρει ο ιστορικός Ναυπακτίτης Γιάννης Βλαχογιάννης.

Η παρέμβαση μου έχει ένα και μοναδικό σκοπό .

Να το διαβάσετε και βγάλτε τα συμπεράσματα σας .

Τι να πει κανείς; να αμφισβητήσουμε τις εγκυκλοπαίδειες και τα έγγραφα των ΓΑΚ ;

Για μένα φίλοι μου , ο στρατηγός του 1821 Δήμος Τσέλιος, δεν κατάγονταν μόνον απ τη Ζάβιτσα, δεν ανήκει μόνον σ΄ αυτή, αλλά ανήκει στο ΞΗΡΟΜΕΡΟ στην ΑΚΑΡΝΑΝΙΑ ανήκει σε ΟΛΗ στην ΕΛΛΑΔΑ !!!!!

Ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματα του.

Σας ευχαριστώ από καρδιάς.

Νίκος Θεοδ. Μήτσης

Αρχοντοχώρι ( Ζάβιτσα ) ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ

κάτοικος Αθηνών, οδός Δήμου Τσέλιου 15 /3ος όροφ. Τ.Κ 115 22 ΑΘΗΝΑ

τηλεφ. 6977 394141 , emeil : mitsisn5@gmail.com










Σχόλια