Αλέξανδρος Σάββας : Το Αιτωλοακαρνανικό Πατριδοτοπικό Πολιτιστικό Κίνημα της Αττικής και οι στενές του σχέσεις με το Νομό μας

 

 Η εισήγηση του επίτιμου προέδρου της ΠΑΝΣΥ Αλέξ. Σάββα έγινε στην Δ' Πολιτιστική Συνάντηση που διοργάνωσε στη Ναύπακτο στις 2/11/2002 η Εταιρεία Ναυπακτιακών Μελετών (Ε.ΝΑ.Μ.) μαζί με την Ομοσπονδία Συλλόγων Ναυπακτίας (Ο.ΣΥ.Ν), για τον εορτασμό των 20 χρόνων λειτουργίας της

«Η Παναιτωλοακαρνανική Συνομοσπονδία (ΠΑΝΣΥ) είναι το τριτοβάθμιο όργανο των Αιτωλ/νικών συλλόγων που έχουν την έδρα τους στην Αττική. Ιδρύθηκε στις 10/1/1989. 

Ιδρυτικά μέλη της ήταν οι τέσσερις (4) Ομοσπονδίες από τις επαρχίες Βάλτου, Ξηρομέρου, Τριχωνίδας και Ναυπακτίας. Στο προσωρινό Κεντρικό Συμβούλιο μετείχαν από την ΟΠΣΥΞ ο ομιλών, ο Σπύρος Τριλίβας κι ο Νίκος Μήτσης, από την ΟΣΥΝ ο Χαράλ. Χαραλαμπόπουλος, ο Γιάννης 

Χασάνης κι ο Γιάννης Παπαγεωργίου, από την ΟΣΥΤ ο Γιώργος Αναγνωστόπουλος, ο Παν. Χριστόπουλος κι ο Πέτρος Παραδείσης κι από την ΟΣΥΒΑ ο Μάκης Παράσχος, ο Κώστας Παπαγεωργίου κι ο Λευτέρης Κατσικαρέλης.

Σκοποί της ΠΑΝΣΥ, σύμφωνα με το καταστατικό της, είναι: η συντονισμένη δράση για την πραγματοποίηση των κοινών σκοπών των πατριδοτοπικών Ομοσπονδιών και Συλλόγων του Νομού Αιτωλ/νίας και στις τρεις εκφράσεις του, ήτοι τον Συνδετικό, τον Πολιτιστικό και τον Αναπτυξιακό, ως και η επιδίωξη της λύσης των προβλημάτων εκείνων που αφορούν αυτόν σαν σύνολο όπως π.χ. οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη, ως και η εδραίωση της ενότητας της Αιτωλ/νίας. Η ανάπτυξη στενών δεσμών αλληλεγγύης μεταξύ των Ομοσπονδιών των πατριδοτοπικών συλλόγων και των μελών τους και η εξύψωση του πνευματικού, ηθικού και πολιτιστικού επιπέδου αυτών. Η ενιαία κατεύθυνση των προσπαθειών των Ομοσπονδιών των πατριδοτοπικών συλλόγων, που ανήκουν στη δύναμη της Συν/νδίας για την διαχείριση, προαγωγή και προάσπιση των κοινών αυτών σκοπών και επιδιώξεων. Η συνεργασία και η ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε θέματα πνευματικά, πολιτιστικά, οικονομικά, αναπτυξιακά, περιβάλλοντος και προάσπισης αρχαιολογικών χώρων και θησαυρών. Η συνεργασία, επίσης, με τις επιμέρους Επιστημονικές Εταιρίες Μελετών και τα λοιπά επιστημονικά και πολιτιστικά σωματεία του νομού.

Μετά από αρκετό διάστημα από την ίδρυσή της στα παραπάνω τέσσερα ιδρυτικά μέλη προστέθηκε και πέμπτο, η Ομοσπονδία Συλλόγων επαρχίας Μεσολογγίου (ΟΣΥΕΜ) που ιδρύθηκε το 2000 κι έτσι ολοκληρώθηκε ή οργανωτική δομή της ΠΑΝΣΥ. Στη δύναμη της Συν/νδίας μέσω των παραπάνω Ομοσπονδιών - μελών της περιλαμβάνονται 140 Σύλλογοι - μέλη των Ομοσπονδιών και 31 σύλλογοι - μη μέλη των Ομοσπονδιών ήτοι σύνολο 171 Αιτωλοακαρνάνικοι σύλλογοι. Η ΠΑΝΣΥ είναι πανελλαδικά η πολυπληθέστερη σε επίπεδο νομού οργάνωση από πλευράς πρωτοβάθμιων συλλόγων και η πιο δημοκρατική συν/νδία με άψογη οργανωτική δομή (Σύλλογος κατά χωριό, Ομοσπονδία κατά επαρχία, συν/νδία κατά νομό). 

Από τους παραπάνω συλλόγους 12 σύλλογοι λειτουργούν χορευτικά, 2 θεατρικά τμήματα, 13 διαθέτουν ιδιόκτητη στέγη και 44 εκδίδουν εφημερίδες και περιοδικά, όπως εμφαίνεται στον κατάλογο που πρόσφατα εξέδωσε η ΠΑΝΣΥ.

Οι στενές σχέσεις του πατριδοτοπικού κινήματος με την γενέτειρα δεν προκύπτουν μόνο απ’ τα καταστατικά των ίδιων των σωματείων. Αποδεικνύονται κι απ’ τις ίδιες τις εκδηλώσεις των. Ορισμένες εξ αυτών που γίνονται στην Αθήνα έχουν κι αυτές τα βλέμματα στραμμένα στο νομό μας και σημείο αναφοράς τα προβλήματά του και τις παραδόσεις του.

Εγώ θ’ αναφερθώ πιο αναλυτικά στις εκδηλώσεις και τις δραστηριότητες που αναπτύσσουν στην επαρχία. Αναφερόμενος στους πρωτοβάθμιους συλλόγους θα τονίσω ότι οι σύλλογοι κράτησαν εξ αρχής άρρηκτους τους δεσμούς με τον τόπο τους κι αγωνίστηκαν γι’ αυτόν κάτω από δύσκολες συνθήκες. Ειδικά τα πρώτα χρόνια που η τοπική αυτοδιοίκηση ήταν αδύναμη πολλές φορές στήριξαν τις κοινότητες, τις ενίσχυσαν και τις βοήθησαν στην εξέλιξή τους. Το ενδιαφέρον των συλλόγων για τα χωριά τους λειτούργησε ευεργετικά για τα ίδια τα χωριά. Αναζωογόνησε το ενδιαφέρον τόσο των κατοίκων όσο και των αποδήμων στο να επισκευάσουν, συντηρήσουν, ανακαινίσουν, ή ακόμα στο να κτίσουν νέα σπίτια. Οι Σύλλογοι διέβλεψαν ότι πολλά χωριά έχουν και οικονομικές δυνατότητες να σταθούν αρκεί να υπάρξουν τουλάχιστον τα στοιχειώδη έργα υποδομής και άσκησαν σημαντική πίεση προς την Πολιτεία για έργα οδοποιίας, ύδρευσης, άρδευσης κλπ. Η στάση αυτή των συλλόγων, εκτός των άλλων, πήγαζε κι από την αντίληψη ότι η πολιτική του επίσημου κράτους, απέναντι στην περιφέρεια, ήταν άδικη, αφού όλοι γνωρίζουμε ότι οι αγρότες με τα ήθη και τα έθιμά τους αποτελούν στην ουσία την ραχοκοκκαλιά του έθνους. Όλα αυτά λειτούργησαν τονωτικά για τους κατοίκους των χωριών, που μέσα στην εγκατάλειψή τους ένιωσαν ένα συγκροτημένο συλλογικό όργανο να εκδηλώνει την συμπαράστασή του. Οι δραστηριότητες που ανέπτυξαν οι σύλλογοι ήταν τα μικρά έργα στις κοινότητες όπως διαμόρφωση πλατειών, χώρων άθλησης για τα παιδιά, επισκευές κτιρίων και σχολείων, αγροτικούς δρόμους, δενδροφυτεύσεις κι άλλα έργα που έχουν σχέση με το περιβάλλον. Επίσης ανέπτυξαν δραστηριότητες που έχουν σχέση με τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμα της περιοχής μας και περιλαμβάνουν: την ίδρυση βιβλιοθηκών, την προβολή ταινιών, τις θεατρικές παραστάσεις, τις αθλητικές διοργανώσεις, τις βραβεύσεις μαθητών, την διοργάνωση εβδομάδας πολιτιστικών εκδηλώσεων κυρίως τους θερινούς μήνες, την αναβίωση θρησκευτικών πανηγυριών και άλλων εθίμων. Οι εκδηλώσεις των συλλόγων για τις τοπικές και μικρές κοινωνίες των χωριών είναι το γεγονός της χρονιάς που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ντόπιους αλλά και τους απόδημους και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις έχει δημιουργήσει παράδοση. Εκτός από τους πρωτοβάθμιους συλλόγους σημαντικό έργο προσφέρουν στην επαρχία και οι Ομοσπονδίες. Οι τελευταίες εκτός από τις μεγάλες εκδηλώσεις που διοργανώνουν στην Αθήνα και συγκεντρώνουν πολύ κόσμο (ανταμώματα, χοροεσπερίδες κλπ.) δραστηριοποιούνται στην επαρχία κυρίως με την διοργάνωση αναπτυξιακών συνεδρίων στις έδρες και μεγάλες πόλεις των επαρχιών τους. Τέτοια συνέδρια διοργάνωσαν οι Ομοσπονδίες Βάλτου, Ναυπάκτου, Τριχωνίδας, Ξηρομέρου (3) και οι σύλλογοι Μακρυνείας. Τα συνέδρια ήταν μαζικά, αντιπροσωπευτικά, ενωτικά και κάλυψαν όλα τα θέματα σε επιστημονικό επίπεδο. Το υλικό των συνεδρίων με την φροντίδα τους εκδόθηκε σε τόμους κι αποτελεί πλούσιο υλικό για οποιονδήποτε θελήσει ν’ αντλήσει στοιχεία. Αξιολογώντας κανείς τις δραστηριότητες των σωματείων θα κατέτασσε την διοργάνωση συνεδρίων στην πρώτη σειρά όχι μόνο γιατί έγιναν στο νομό, πήραν τεράστια δημοσιότητα κι ανέβασαν το κύρος των Ομοσπονδιών και των πατριδοτοπικών συλλόγων στην κοινωνία της Αιτωλ/νίας, αφού φάνηκε ότι οι Αιτωλ/νάνες της Αθήνας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του νομού, αλλά, κυρίως, γιατί συνέβαλαν στην προώθηση των προβλημάτων και την επίλυσή τους με τις προτάσεις τους που είχαν την μορφή ολοκληρωμένης μελέτης με σφαιρική αντιμετώπιση του προβλήματος της ανάπτυξης.

Αναφερόμενος στην ΠΑΝΣΥ θα τονίσω τις εκδηλώσεις που διοργανώνει στα 12 χρόνια λειτουργίας της στην Αθήνα για τα μεγάλα

προβλήματα του νομού μας (υποδομές, Πανεπιστήμιο, Πλατυγιάλι, αρχαιότητες, μη εκτροπή Αχελώου κλπ.), επίσης τα Υπομνήματα και τα Ψηφίσματα που εκδίδει στις πιο πάνω εκδηλώσεις και τις γενικές της συνελεύσεις κι αποστέλλει στις αρμόδιες αρχές, τις παραστάσεις του Συμβουλίου της ενώπιον των αρμοδίων υπουργών για τα προβλήματα του νομού καθώς επίσης και τις ενέργειες που καταβάλλει για συντονισμό και κοινή δράση με τους συλλόγους και τις Ομοσπονδίες παραμερίζοντας τους κοντόφθαλμους τοπικισμούς. Τελειώνοντας πρέπει να τονίσω ότι η ΠΑΝΣΥ εκτός από τις καθιερωμένες εκδηλώσεις της (την Αιτωλ/νικη Γιορτή που διοργανώνει κάθε χρόνο και περιλαμβάνει την κοπή της πίτας και την παρουσίαση χορευτικών ομίλων των συλλόγων και τα συνέδρια για τα Αιτωλ/νικά γράμματα και εκθέσεις βιβλίων και τύπου που διοργανώνει κάθε δεύτερο χρόνο), το τελευταίο διάστημα κορυφώνει τις προσπάθειές της για την απόκτηση της Αιτωλ/νικής στέγης που θα καλύψει τις άμεσες στεγαστικές ανάγκες της. 

Η ΠΑΝΣΥ μου έκανε την τιμή να με ορίσει επικεφαλής της Επιτροπής για την απόκτηση της στέγης του Αιτωλοακαρνάνα. Πιστεύω σύντομα με την βοήθεια όλων σας και κυρίως της Πολιτείας να γίνει το όνειρο πραγματικότητα, δηλαδή ν’ αποκτήσουμε την εστία των Αιτωλ/νάνων στην Αθήνα κι όλοι οι συμπατριώτες μας να έχουν ένα χώρο για έκφραση, επαφή, ανάπτυξη, δημιουργία, ψυχαγωγία και διεύρυνση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Ο περιορισμός της ώρας δεν μου επιτρέπει να αναφερθώ και σ' άλλα θέματα της Συν/νδίας στην οποία διετέλεσα πρόεδρος για 10 χρόνια. Ελπίζω μέσα απ’ αυτές τις λίγες γραμμές να σας περιέγραψα ποια είναι η δύναμη του πατριδοτοπικού - πολιτιστικού κινήματος των Αιτωλ/νάνων στην Αττική και πόσο στενές είναι οι σχέσεις του με το νομό μας.

Σας ευχαριστώ!

Αλέξανδρος Σάββας

Επίτιμος Πρόεδρος της ΠΑΝΣΥ