Ο Ανεξάρτητος Δημοτικός Σύμβουλος Απόστολος Ν. Πανταζής
Η ακυρότητα, σύμφωνα με την προσφυγή, επιβάλλεται τόσο για λόγους τυπικούς όσο και ουσιαστικούς.
Ειδικότερα τίθεται θέμα παράβασης στη διαδικασία λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου, καθώς η συνεδρίασή του τον Μάιο και ειδικότερα η συζήτηση του προϋπολογισμού έπρεπε να γίνει δια ζώσης και όχι σε μικτή συνεδρίαση.
Και τούτο διότι τον Μάιο δεν είχε γίνει άλλη δια ζώσης συνεδρίαση, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας, που ορίζει ότι υποχρεωτικά μια συνεδρίαση τον μήνα θα διενεργείται δια ζώσης.
Πέραν της ουσιώδους αυτής παράβασης, όπως αναφέρεται στην προσφυγή, στον Προϋπολογισμό υπάρχει παράνομη κατάτμηση ομοειδών συμβάσεων, κάτι που απαγορεύεται ρητώς.
Ολόκληρη η προσφυγή του κ. Α.Ν. Πανταζή:
ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ
ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΥΓΗ
(κατ’ άρθρο 227 του ν. 3852/2010)
- του Απόστολου Πανταζή του Νικολάου, δημοτικού συμβούλου Δήμου Ξηρομέρου, κατοίκου Αστακού Ξηρομέρου Αιτωλοακαρνανίας.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΥΡΩΣΗ
- της υπ’ αριθμ. 75/2024 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του ΟΤΑ α’ βαθμού με την επωνυμία «ΔΗΜΟΣ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ» (ΑΔΑ:6ΛΤ7ΩΚΖ-ΑΨΧ)
Είμαι δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Ξηρομέρου. Την παρούσα προσφυγή ασκώ υπό αυτή την ιδιότητά μου, επομένως εν προκειμένω ενεργώ με πρόδηλο έννομο συμφέρον (ΣτΕ 770/2021, Γνωμ ΝΣΚ 270/2017) προς διαφύλαξη της νομιμότητας και των συμφερόντων του Δήμου και των δημοτών του.
Με την υπ’ αριθμ. 94/2024 απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής του Δήμου Ξηρομέρου εγκρίθηκε προσχέδιο προϋπολογισμού του Δήμου για το έτος 2024. Ακολούθησε η υπ’ αριθμ. πρωτ. 513/13-05-2024 γνώμη του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ με την οποία δεν εγκρίθηκε το αρχικό σχέδιο προϋπολογισμού με την αιτιολογία ότι δεν έχουν τηρηθεί αφενός οι οδηγίες που δόθηκαν με την 67326/28-07-2023 (Β' 4795) ΚΥΑ και αφετέρου οι οδηγίες του άρθρου 4 «Τροποποίηση κωδικών αριθμών του προϋπολογισμού» της 67326/28-07-2023 (Β' 4795) ΚΥΑ ως προς την εγγραφή και παρακολούθηση των εισφορών προς τους ΦΟΔΣΑ (μη τήρηση της αρχής της ειδίκευσης του προϋπολογισμού και της ειδικότητας των πιστώσεων). Στην συνέχεια, εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 94/2024 απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής του Δήμου Ξηρομέρου, με την οποία επιχειρήθηκαν διορθώσεις επί του αρχικού σχεδίου προϋπολογισμού, έτσι ώστε αυτό να εναρμονίζεται με τις παρατηρήσεις του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Τελικά, με την υπ’ αριθμ. 75/2024 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ξηρομέρου ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ εγκρίθηκε ο προϋπολογισμός του Δήμου για το έτος 2024, ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ, χωρίς πάντως να έχει προηγηθεί νέα, σύμφωνη γνώμη του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ επί του τελικώς εγκριθέντος σχεδίου προϋπολογισμού. Πλήρη γνώση της προσβαλλόμενης απόφασης και της αιτιολογίας της έλαβα στις 22-05-2024, οπότε αναρτήθηκε στον ιστότοπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ».
Από την επισκόπηση της όλης διοικητικής διαδικασίας και το περιεχόμενο του προϋπολογισμού καθ’ εαυτό προκύπτουν σοβαρές παραβιάσεις της κείμενης νομοθεσίας που συνεπάγονται την ακυρότητα της υπ’ αριθμ. 75/2024 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ξηρομέρου. Ειδικότερα:
Ι. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 67§1 ΤΟΥ Ν. 3852/2010, ΟΠΩΣ ΙΣΧΥΕΙ
Σύμφωνα με το άρθρο 67§1 του ν. 3852/2010, όπως ισχύει, «Το δημοτικό συμβούλιο συνεδριάζει ύστερα από πρόσκληση του προέδρου τουλάχιστον μία (1) φορά τον μήνα … Η συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να διεξάγεται: α) δια ζώσης στο κατάστημα της έδρας του δήμου, ή β) με τηλεδιάσκεψη, με κάθε πρόσφορο μέσο ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ή γ) με μικτό τρόπο, διά ζώσης και με τηλεδιάσκεψη. Μία (1) τουλάχιστον συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου τον μήνα διεξάγεται υποχρεωτικά δια ζώσης στο κατάστημα της έδρας του δήμου, με εξαίρεση τους νησιωτικούς και ορεινούς δήμους».
Στην εξεταζόμενη περίπτωση, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ξηρομέρου έχει συνεδριάσει μόλις μια φορά εντός του Μαΐου του 2024 (https://www.dimosxiromerou.gr/109-syndesmoi/2392-ixitika-praktika-tou-dimotikoy-symvouliou). Δεδομένου ότι ο Δήμος δεν είναι νησιωτικός ή ορεινός, η μοναδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συνεδρίου εντός του Μαΐου του 2024 θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά δια ζώσης σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο του άρθρου 67§1 του ν. 3852/2010. Μάλιστα, αυτό επιβάλλεται και λόγω της σημασίας του προϋπολογισμού για την εν γένει λειτουργία και τον προγραμματισμό του Δήμου, καθώς η δια ζώσης συνεδρίαση θα προσέφερε καλύτερες συνθήκες ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ των δημοτικών συμβούλων και πιο αποτελεσματικού ελέγχου του περιεχομένου του προϋπολογισμού. Επομένως, η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ακυρωτέα λόγω παραβίασης του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 67§1 του ν. 3852/2010.
ΙΙ. ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΟΥΣΙΩΔΟΥΣ ΤΥΠΟΥ
Σύμφωνα με το άρθρο 77§6 του ν. 4172/2013, όπως ισχύει, «Η οικονομική επιτροπή, έως την ίδια ημερομηνία, μεριμνά για την ενσωμάτωση του σχεδίου του προϋπολογισμού στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων που τηρείται στο Υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. (εφεξής Παρατηρητήριο) του άρθρου 4 του ν. 4111/2013 (Α` 18), να παράσχει τη γνώμη του επ` αυτού, με βάση κριτήρια που καθορίζονται με απόφασή του, με σκοπό την επίτευξη ρεαλιστικών και ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Με τη γνώμη του Παρατηρητηρίου, η οποία κοινοποιείται στους δήμους, στις αρμόδιες για την εποπτεία τους Αρχές και στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών προσδιορίζονται οι δήμοι που: (α) έχουν καταρτίσει μη ρεαλιστικά σχέδια προϋπολογισμών, (β) έχουν παραβεί τις οδηγίες κατάρτισης των προϋπολογισμών που παρασχέθηκαν με την κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 του παρόντος και (γ) δεν έχουν ενσωματώσει το σχέδιο του προϋπολογισμού τους στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας. Στη γνώμη περιλαμβάνονται και τα ποσά που η οικονομική επιτροπή εκάστου δήμου είναι αναγκαίο να εγγράψει σε επιμέρους κωδικούς ή ομάδες κωδικών αριθμών του σχεδίου του προϋπολογισμού, ώστε αυτός να καταστεί ρεαλιστικός. Το Υπουργείο Εσωτερικών παρέχει οδηγίες για την ανάλογη διαμόρφωση του σχεδίου του προϋπολογισμού, το οποίο υποβάλλεται από την οικονομική επιτροπή στο δημοτικό συμβούλιο προς συζήτηση και ψήφιση το αργότερο έως το τέλος Οκτωβρίου και υποχρεωτικά συνοδεύεται από τη γνώμη του Παρατηρητηρίου, τις οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών, καθώς και από αιτιολογική έκθεση, στην οποία παρουσιάζονται οι τυχόν προσαρμογές που επήλθαν στο σχέδιο του προϋπολογισμού». Μάλιστα, με το άρθρο τριακοστό έβδομο παρ.2β της από 20-03-2020 ΠΝΠ (ΦΕΚ Α’ 68/2020) η εν λόγω γνώμη χαρακτηρίζεται ρητά ως «σύμφωνη». Ως γνωστόν, «σύμφωνη» είναι η γνώμη που είναι δεσμευτική για το αποφασίζον όργανο, υπό την έννοια ότι το αποφασίζον όργανο δεν δύναται να εκδώσει πράξη με περιεχόμενο αντίθετο προς αυτό της σύμφωνης γνώμης. Η παροχή σύμφωνης γνώμης πριν την έκδοση της οικείας διοικητικής πράξης είναι αναγκαία, δεδομένου ότι η αιτιολογία της πράξης είναι η αιτιολογία της γνώμης.
Στην εξεταζόμενη περίπτωση, όπως προεκτέθηκε, με την υπ’ αριθμ. 94/2024 απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής του Δήμου Ξηρομέρου εγκρίθηκε προσχέδιο προϋπολογισμού του Δήμου για το έτος 2024. Ακολούθησε η υπ’ αριθμ. πρωτ. 513/13-05-2024 γνώμη του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, με την οποία δεν εγκρίθηκε το αρχικό σχέδιο προϋπολογισμού με την αιτιολογία ότι δεν έχουν τηρηθεί αφενός οι οδηγίες που δόθηκαν με την 67326/28-07-2023 (Β' 4795) ΚΥΑ και αφετέρου οι οδηγίες του άρθρου 4 «Τροποποίηση κωδικών αριθμών του προϋπολογισμού» της 67326/28-07-2023 (Β' 4795) ΚΥΑ ως προς την εγγραφή και παρακολούθηση των εισφορών προς τους ΦΟ.Δ.Σ.Α (μη τήρηση της αρχής της ειδίκευσης του προϋπολογισμού και της ειδικότητας των πιστώσεων). Στην συνέχεια, εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 94/2024 απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής του Δήμου Ξηρομέρου, με την οποία επιχειρήθηκαν διορθώσεις επί του αρχικού σχεδίου προϋπολογισμού, έτσι ώστε αυτό να εναρμονίζεται με τις παρατηρήσεις του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Τελικά, με την υπ’ αριθμ. 75/2024 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ξηρομέρου εγκρίθηκε ο προϋπολογισμός του Δήμου για το έτος 2024, χωρίς να έχει προηγηθεί νέα, σύμφωνη γνώμη του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ επί του τελικώς εγκριθέντοςσχεδίου προϋπολογισμού. Ενόψει των ανωτέρω, η προσβαλλόμενη πράξη είναι ακυρωτέα λόγω παράβασης ουσιώδους τύπου, αφού δεν προηγήθηκε η παροχή της ανωτέρω σύμφωνης γνώμης με αποτέλεσμα η προσβαλλόμενη πράξη να μην έχει ελεγχθεί αρμοδίως και κατ’ ουσίαν να μην έχει αιτιολογικό έρεισμα, δεδομένων και των ουσιαστικών πλημμελειών του προϋπολογισμού που θα εκτεθούν στη συνέχεια και θα μπορούσαν να έχουν διαπιστωθεί.
ΙΙΙ. ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΑΡΑΝΟΜΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ (ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ ΟΜΟΕΙΔΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ)
Η κατάτµηση ενός ενιαίου, από τεχνική και οικονομική άποψη, αντικειμένου δημόσιας σύμβασης αναφέρεται σε ξεχωριστή δηµοπράτηση με διαφορετικές διαγωνιστικές διαδικασίες ή/και απευθείας ανάθεση, δηλαδή µε αυτοτελώς κινούµενη διαδικασία για κάθε επιμέρους συμβατικό αντικείμενο. Η ανεπίτρεπτη αυτή κατάτμηση κρίνεται ως παράνοµη, εφ’ όσον δεν δικαιολογείται από αντικειμενικά κριτήρια τεχνικής και οικονομικής φύσης κατά τ’ ανωτέρω, ακριβώς γιατί σκοπεί στην αποφυγή εφαρμογής ενός αυστηρότερου νοµοθετικού πλαισίου για τον αναθέτοντα φορέα, ιδίως δε των διατυπώσεων δηµοσιότητας, το οποίο θα τύγχανε εφαρμογής, αν ο διαγωνισμός διεξήγετο για το σύνολο του συµβατικούαντικειµένου χωρίς την μεσολάβηση της παράνομης κατάτµησης. Συνεπώς, ο επιμερισμός της κατασκευής ενός ενιαίου έργου σε περισσότερα ομοειδή με σκοπό την αποφυγή της επιλογής αναδόχου κατόπιν τακτικού διαγωνισμού δεν είναι νόμιμος (συναφώς Τμήμα VII Πράξη 219/2011, Τμήμα VII 302/2016). Εξάλλου, η νομολογία των δικαστηρίων και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ακολουθώντας το πνεύμα του ενωσιακού και του εγχώριου νομοθέτη, κρίνει παγίως ότι για τον υπολογισμό του ποσού, μέχρι του οποίου αναγνωρίζεται στην αναθέτουσα αρχή η δυνατότητα σύναψης σύμβασης απευθείας ανάθεσης, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες της αναθέτουσας αρχής σε εργασίες στο σύνολό τους, οι οποίες κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, θεωρούνται όμοιες ή ομοειδείς ή που ως εκ της φύσης τους, του αντικειμένου τους ή της λειτουργικότητάς τους εντάσσονται σε όμοιες ή παρεμφερείς κατηγορίες υπηρεσιών (ενδεικτικά ΕλΣυν Τμήμα Μείζονος – Επταμελούς Συνθέσεως 2767/2011 και 3064/2011, Τμήμα Ι 1337/2017, Τμήμα VII 8/2011 και 35/2011, Τμήμα VII 5/2010 και ΔΕφΘεσ 282/2017).
Περαιτέρω, με το άρθρο 6§14 του ν. 4071/2012, όπως ίσχυε μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 26 του ν. 4585/2018, προβλεπόταν ότι «Όμοιες ή ομοειδείς δαπάνες δύνανται να εγγραφούν σε ξεχωριστές πιστώσεις, κατά Ειδικό Φορέα και ΚΑΕ στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό της Περιφέρειας ή του Δήμου ή της ΔΕΥΑ και να εκτελεστούν αυτοτελώς, εφόσον αφορούν σε διαφορετικές περιφερειακές ή δημοτικές ενότητες, αντιστοίχως». Με το άρθρο 50 του ν. 5027/2023 διαγράφηκε η αναφορά στον δήμο και στη ΔΕΥΑ, «καθόσον οι δημοτικές ενότητες δεν συνιστούν χωριστή επιχειρησιακή μονάδα», και πλέον η δυνατότητα κατάτμησης ανά γεωγραφική ενότητα προβλεπόταν μόνο για τις Περιφέρειες (σχετική και η αιτιολογική έκθεση του ν. 5027/2023 – σελίδα 90) (η δυνατότητα αυτή καταργήθηκε εντέλει και για τις Περιφέρειες από 01-01-2024 με το άρθρο 53§2 περ. β’ του ν. 5056/2023).
Στην εξεταζόμενη περίπτωση, η προσβαλλόμενη απόφαση βρίθει παράνομων κατατμήσεων. Πρόκειται για τις δαπάνες που αναφέρονται στις σελίδες 43, 52, 59, 60, 65, 66, 73, 83, 84, 86, 87, 96, 99 του αναλυτικού προϋπολογισμού για το έτος 2024 (ΑΔΑ: 6ΛΧΥΩΚΖ-ΟΡΟ). Οι εν λόγω δαπάνες έχουν καταρτιστεί ανά δημοτική ενότητα και εγγραφεί σε ξεχωριστές πιστώσεις, καίτοι αφορούν πανομοιότυπες, και σε κάθε περίπτωση ομοειδείς εργασίες, όπως σαφώς προκύπτει από τον τίτλο των υπό ανάθεση συμβάσεων. Ενδεικτικά αναφέρονται: προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών που κατατμείται σε 26 επιμέρους συμβάσεις (σελίδες 43, 52, 60, 61, 67, 74, 109, 110), προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης που κατατμείται σε 4 επιμέρους συμβάσεις (σελίδα 52), επισκευή δικτύων ύδρευσης που κατατμείται σε 7 επιμέρους συμβάσεις (σελίδες 65 και 66), συντήρηση και επισκευή και ανταλλακτικά αντλιοστασίων που κατατμείται σε 6 επιμέρους συμβάσεις (σελίδα 66), μίσθωση μηχανημάτων που κατατμείται σε 6 επιμέρους συμβάσεις (σελίδες 73 και 99), προμήθεια ειδών παντοπωλείου που κατατμείται σε 3 επιμέρους συμβάσεις (σελίδα 86), προμήθεια ειδών οπωροπωλείου που κατατμείται σε 3 επιμέρους συμβάσεις (σελίδα 86), προμήθεια ειδών κρεοπωλείου που κατατμείται σε 3 επιμέρους συμβάσεις (σελίδα 86), προμήθεια ειδών αρτοποιείου που κατατμείται σε 3 επιμέρους συμβάσεις (σελίδα 87), αντικατάσταση αγωγών ύδρευσης που κατατμείται σε 3 επιμέρους συμβάσεις (σελίδα 96). Είναι προφανές ότι από τις παράνομες αυτές κατατμήσεις ο Δήμος και οι πολίτες του θα υποστούν καίρια οικονομική ζημία, αφού οι επιμέρους πανομοιότυπες συμβάσεις, πολλές εκ των οποίων στα όρια της απευθείας ανάθεσης, δημοπρατούνται παράνομα ανά δημοτική ενότητα, ενώ θα έπρεπε να δημοπρατηθούν ενιαία μέσω ανοικτού διαγωνισμού. Για αυτόν τον λόγο, η προσβαλλόμενη απόφαση είναι παράνομη και θα πρέπει να τροποποιηθεί, έτσι ώστε οι επιμέρους συμβάσεις να ενοποιηθούν και να δημοπρατηθούν μέσω ενιαίου διαγωνισμού, προκειμένου ο Δήμος να πετύχει καλύτερες εκπτώσεις, εξοικονομώντας αντίστοιχα χρήματα, και να αποφευχθούν φαινόμενα διαφθοράς μέσω ανάθεσης συμβάσεων σε συγκεκριμένους οικονομικούς φορείς που ενδεχομένως έχουν προεπιλεγεί.
Επειδή η παρούσα ασκείται νόμιμα και εμπρόθεσμα, δεδομένου ότι έλαβα πλήρη γνώση της προσβαλλόμενης απόφασης και της αιτιολογίας της στις 22-05-2024 μέσω ανάρτησής της στον ιστότoπο«ΔΙΑΥΓΕΙΑ», δεν έχει παρέλθει δε δεκαπενθήμερο έκτοτε.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
(και με τη ρητή επιφύλαξη παντός νομίμου δικαιώματος και αξιώσεώς μου)
ΖΗΤΩ: Να γίνει δεκτή η παρούσα προσφυγή. Να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. 75/2024 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του ΟΤΑ α’ βαθμού με την επωνυμία «ΔΗΜΟΣ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ» (ΑΔΑ: 6ΛΤ7ΩΚΖ-ΑΨΧ) για τους στο ιστορικό αναλυτικά αναφερόμενους λόγους και αιτίες.
Αστακός, την 1η Ιουνίου 2024
Ο Προσφεύγων
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου